راوی بوف کور، رانۀ مرگ و شکاف در نظم نمادین

Authors

مجید جلاله وند آلکامی

abstract

نظم نمادین ساحت مرگ ابژه هاست. دال و نماد با مرگ گره خورده­اند. با طلوع دال­ها، مدلول­ها غروب می­کنند و خرسندی­های پیشانمادین از زندگی بشر رخت برمی­بندند و نگاه سنگین و خیره­ای بر زندگی حاکم می­گردد که سوژه را از ذاتی­ترین بخش وجودی خود محروم می­کند. اما نظم نمادین خود پیرامون یک هستۀ تروماتیک برساخته شده است؛ پیرامون چیزی که از نمادینه شدن می­گریزد. رانۀ مرگ در روان­کاوی نوفرویدی لاکان عنصری است انقلابی که نظم نمادین را مختل می­کند. بوف کور رانۀ مرگ است؛ نظم نمادین در بوف کور به دیدۀ تردید می­نگرد. راوی بوف کور مازادی است که تن ­به دام دال­های نظم نمادین نمی­سپارد. بوگام داسی، دختر اثیری و لکاته استعاره و تجسمی از خوشی­هایی هستند که در نظم نمادین از راوی دریغ شده­اند. این فقدان و محرومیت راوی را به جستجو و تکرار خوشی­ها و ابژه­های از دست رفته برمی­انگیزد. این مقاله تلاش می­کند با استفاده از تلقی ژاک لاکان از رانۀ مرگ، اصرار راوی بوف کور را در شکستن ممنوعیت­های نظم نمادین مورد بررسی قرار­دهد تا نشان دهد که بوف کور برخلاف نظر بعضی از منتقدان اثری منفعل نیست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

راوی بوف کور در زنجیرۀ دالّ‌‌های بی‌‌پایان نظم نمادین

پدر، مرجع و مؤلف و حافظ و ناظرقانون، و به‌عبارتی، نمایندۀ نظم اجتماعی است. نام پدر، گره‌‌گاهی است که به فرایندهویت‌‌یابی سوژه در زنجیرۀ بی‌‌پایان نظم نمادین، پایان می‌‌دهد. کارکرد استعارۀپدری، قرار دادن قانون پدر به‌جای میل مادر است. هرگونه اختلال در فرایند همذات‌‌پنداریبا نام پدر، موجب بدگمانی و سوء‌‌ظن شدید به نظم اجتماعی می‌‌شود. لاکان توهمات وهذیان‌‌های بدگمانی و ترس و اضطراب پارانوئید را د...

full text

فاصله‌‌گذاری در بوف کور

چکیده برتولت برشت از جامعه‌شناسان و نمایش‌نامه‌نویسانی است که اندیشه‌هایی پیشرو در زمینة هنر، نمایش‌نامه و داستان داشته است. مهمترین نظریة برشت «فاصله‌‌گذاری» نام دارد که تحت تأثیر رهیافت‌های فرمالیستی از جمله آشنایی‌زدایی و برجسته‌سازی بوده است. «فاصله‌‌گذاری» به معنی آفرینش شخصیت‌های تازه، غیرعادی، شگفت‌انگیز و بیگانه در اثر است. نظریة برشت پیش از همه در نمایش‌نامه کاربرد دارد. اما منتقدان ...

full text

بررسی و تحلیل تابو در بوف کور

صادق هدایت به عنوان نویسنده‌ای پیشرو در گستر? ادبیات داستانی معاصر، در خلق آثار خود همواره از بن‌مایه‌های روانکاوانه بهره برده است. در میان آثار او، بوف کور بیش از سایر آثارش از مباحث روانکاوی تأثیر پذیرفته است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان آن را رمانواره‌ای روانکاوانه نامید. البته آنچه در تحلیل این داستان بیش از هر عاملی مهم است، عملکردهای «راوی» داستان و تباین شخصیت او با چهر? خود هدایت است.راوی به ...

full text

بررسی روایت در بوف کور هدایت

به واسطه ی وجود برخی شباهت ها میان روایت بوف کور و شیوه ی جریان سیال ذهن و به خصوص به دلیل وجود گونه ای از تک گویی در این رمان ، ممکن است تصور شود- چنان که برخی تصور کرده اند- که این رمان یک رمان جریان سیال ذهن است. هدف ما در این مقاله معرفی شیوه ی جریان سیال ذهن وتک گویی درونی وبررسی رمان بوف کور براساس معیارهای آن بوده است. بر مبنای ویژگی های مشترکی که در رمان های معروف جریان سیال ذهن دیده می...

full text

بوف کور و خشم و هیایو

هم رمان بوف کور وهم خشم و هیاهو دارای درونمایه های همسانند. دلیل این شباهت این نیست که یک نویسنده از کار نویسندة دیگر گرته برداری کرده‘ بلکه با کشف «ناخودآگاه همگانی» بوسیله کارل گوستاو یونگ‘ تحقیقاتی که ولادیمیر پراپ روی داستان های عامیانة روسی انجام داده وآن چه کلود لوی استروس درباره کارکرد زبان و اسطوره گفته‘ کاملاً روشن است که این شباهت ها بوسیله ناخودآگاه همگانی هنرمندان به وجود می آیند. اگ...

full text

جنبه‌های تمثیلی و نمادینِ «استحاله» در بوف کور هدایت

صادق هدایت یکی از برجسته‌ترین و خاص‌ترین نویسندگان معاصر کشور ماست که آثارش از زوایای گوناگون و در ابعادی متنوع، قابل تعمق و بررسی است. بوف کور برجسته‌ترین اثر او، بازتاب متقابل تاریخ و شرایط جاری اجتماعی و روانشناسی و فردیت هدایت بر یکدیگر است. بوف کور غم نامه‌ی تنهایی انسان در ازمنه‌ی متوالی تاریخی است و به دلیل فضای سنگین و نیامیختن با مبتذلات زندگی روزمره در اصطلاح ادبیات اروپائیان از جمله‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادب پژوهی

Publisher: دانشگاه گیلان

ISSN 1735-8027

volume 9

issue 33 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023